ნაწარმოები შეიცავს უცენზურო ფრაზებს

თუ თქვენ გინდათ ნახოთ მხოლოდ ეს ნაწარმოები, დააჭირეთ აქ

1.  შიმშილის განაჩენი

საქართველო...
XX საუკუნის მიწურული.
ქ. თბილისის # იქს ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში დღე უჩვეულო ჩოჩქოლით დაიწყო. ჩოჩქოლი და შფოთი საავადმყოფოს არც სხვა დღეებში აკლდა - უგუნებოდ გაღვიძებულ, აგრესიულ პაციენტთა სასოწარკვეთილი კივილი, ლანძღვა, გინება... და ასეთ პაციენტებს შესეული ბრგე, დაუნდობელ სანიტართა დამსჯელი ჯგუფი. წინათ, სანამ ქვეყანა უკანასკნელ ჭანჭიკამდე აირეოდა და მოიშლებოდა, პაციენტებს დამამშვიდებელი პრეპარატების საშუალებით იმორჩილებდნენ. ახლა ეს ტრადიცია უცერემონიოდ ჩაანაცვლა „მკურნალთა“ მხრიდან ფიზიკური ანგარიშსწორების ვანდალურმა მეთოდმა - რაც მეტად გამოავლენდა პაციენტი აგრესიას, მით მწარედ მოხვდებოდა სანიტრისგან, მით მეტ ხანს მოუწევდა გაკოჭილს ქვეშაგებისგან გაძარცვულ რკინის საწოლზე წოლა. სახელმწიფომ საავადმყოფოს მხოლოდ წამლების მიწოდება კი არ შეუზღუდა, ხშირად საკვებითაც ვერ ამარაგებდა. მოარული ხმების თანახმად, პაციენტთა შიმშილობის მიზეზი იმდენად სახელმწიფოს უსახსრობა არ იყო, რამდენადაც საავადმყოფოს ხელმძვანელობის ქურდობა, მაგრამ საავადმყოფოს ხელმძღვანელობას, პაციენტთა შიმშილის ფაქტსა და ყველა დანარჩენ შიდა პრობლემასთან დაკავშირებით, თითი ყოველთვის ქვეყნის ხელისუფლებისკენ გასაშვერად ჰქონდა მზად: გშიათ? - ხელისუფლების ბრალია! გცივათ? - ხელისუფლების ბრალია! გტკივათ? - ხელისუფლების ბრალია! ჭკუანაკლულები რომ ხართო, ესეც ხელისუფლების ბრალიაო!  და „ჭკუანაკლულ“ პაციენტებსაც რაღა დარჩენოდათ, თუ არა ლანძღვა-გინება და წყევლა ქვეყნის ხელისუფლებისა, და ყველა, პაციენტიან-მედპერსონალიანად იმედით შეჰყურებდა საერთაშორისო ჰუმანიტარულ ორგანიზაციებს. ეს ორგანიზაციები პერიოდულად შემოიჭრებოდნენ ხოლმე საავადმყოფოს ცხოვრებაში და ატყდებოდა ერთი ამბავი - კომისიები, სტუმრები, საბუთების საზეიმოდ ხელმოწერა, ტელევიზია და სხვა და სხვა... თუმცა ეს ყველაფერი საბოლოოდ არა პაციენტთა, არამედ საავადმყოფოს ხელმძღვანელობის კეთილდღეობაზე აისახებოდა ხოლმე - მათ ძვირად ღირებულ ავტომობილებს ახალი, უფრო ძვირადღირებული ავტომობილები ცვლიდა. რა თქმა უნდა, ცოტაოდენი პაციენტებამდეც აღწევდა - რამოდენიმე დღის განმავლობაში გემრიელ სადილს თითო ვაშლი და კამფეტები ემატებოდა.
დიდი ხანი იყო გასული, რაც ჰუმანიტარული ორგანიზაციები # იქს ფსიქიატრიულ სავადმყოფოს არ გაჰკარებოდნენ და მისმა ხელმძღვანელობამ ამ ნეგატიური ფაქტის აღმოსაფხვრელად გარკვეული სტრატეგია შეიმუშავა - ადრე თუ აღნიშნული ორგანიზაციების გამოჩენას ალალბედზე ელოდნენ, ახლა მათ მოზიდვას საკუთარი გაჭირვების ამსახველი კადრების ინტერნეტში განთავსების მეშვეობით შეეცდებოდნენ. ამ საქმისთვის ცნობილი ფოტოგრაფი დაიქირავეს. ფოტოგრაფს ალექსი ერქვა. სწორედ ალექსის საავადმყოფოში მისვლას დაუკავშირდა ის უჩვეულო ჩოჩქოლი, რომლითაც დღე დაიწყო. იგი მთავარმა ექიმმა კაბინეტში შეიპატიჟა და საკმაო ხანს ესაუბრა, დაწვრილებით აუხსნა, საავადმყოფოს პრობლემების თუ როგორი კუთხით გაშუქება სურდა - „მასალის შემყურე, თვით უგულო ადამიანსაც კი გულის შემცვლელი ის რაღაც პირობითი ორგანო უნდა ასჩუყებოდა“! სმენად ქცეული ალექსი ექიმს ერთთავად თავს უქნევდა, ხანდახან გაოცებისაგან ხელებს შლიდა და ჩურჩულით წარმოთქვამდა - „საბრალო პაციენტები... ნუთუ ასეთი რამ შესაძლებელია?!“
- შესაძლებელია, ჩემო კარგო, შესაძლებელია... - თითქოს საკუთარ თავს უსამძიმრებსო, ექიმიც ხელებს შლიდა და თავს აქნევდა, - ყოველივე ამას, სადაცაა, თქვენი თვალით ნახავთ. თავმოყვარეობა ჩვენც გაგვაჩნია... მაგრამ ეს გრძნობა შეგვილახა ხელისუფლებამ! პაციენტები შიმშილით რომ არ დაგვეხოცონ, მშვიდი ბუნების მქონეთ უფლებას ვაძლევთ დღის განმავლობაში დატოვონ სავადმყოფოს ტერიტორია - ვისაც ფიზიკური შრომის უნარი შესწევს, მოსახლეობას ემსახურება... დღის ბოლოს პურისა და ძეხვის შეძენის საშუალება ეძლევათ. ზოგი მათხოვრობს... სხვათა შორის, როგორც თავად პაციენტები აღნიშნავენ, მოწყალებისთვის ხელის გაწვდა ყველაზე სარფიანი საქმეა. დანარჩენები, ვისაც შრომის უნარი არ გააჩნია და არც მათხოვრობისთვის უწყობს იერი ხელს, საკვებს, უფრო სწორად, საკვების ნარჩენებს, ქუჩებში მდგომ ნაგვის ბუნკერებში მოიპოვებენ! ამას არც კი უნდა გეუბნებოდეთ, მაგრამ რა ვქნათ... აკი გითხარით, ხელისუფლებამ შეგვილახა თავმოყვარეობა(!) - ნაგვის ბუნკერში საკვების საძიებლად წელამდე ჩაყუდებული სულით ავადმყოფები ინტერნეტში წინა პლანზე უნდა გამოვაჩინოთ!
- გაოგნებული ვარ თქვენი მონაყოლით. ვერ წარმოვიდგენდი, ასეთი მძიმე სურათი თუ დამხვდებოდა... საქმეს თავს გავართმევ, ოღონდ ერთი თხოვნა მაქვს: მუშაობისას კონსულტანტად ვინმე თქვენი ხელქვეითი მომამაგრეთ.
- რა თქმა უნდა, ამას ისედაც ვაპირებდი.
ფუმფულა სავარძელში ჩაძირული მთავარი ექიმი კმაყოფილი სახით მაგიდისკენ გადაიხარა და შიდა ტელეფონის მეშვეობით ვიღაც „ივანიჩი“ გამოიძახა.
- ივანიჩ, უნდა შემოხვიდე ჩემთან! - ისევ სტუმარს მიუბრუნდა, - ივანიჩი ჩემი მოადგილეა. ისეთი ადამიანია, არა თუ სამსახურის საქმეებს, პირად ცხოვრებას მიანდობ, კაცი; მოგეწონებათ!
ივანიჩის მოლოდინში კაბინეტში სიჩუმე ჩამოვარდა. ფიქრებში ჩაძირულ ალექსს თვალი ოთახის ძვირად ღირებულ მოწყობილობისკენ გაექცა. იქაურობა, თუმცა სამუშაო კაბინეტი იყო, დასასვენებელ ოთახადაც გამოდგებოდა - იატაკს ძვირფასი, ლამის მთელ ოთახში გადაჭიმული ხალიჩა ფარავდა, კედლებს, ჩარჩოში ჩასმულ სიგელებთან ერთად, ფერწერული ტილოები ამშვენებდა, ხოლო ჭერზე, ბროლის ბრდღვიალა ჭაღი ეკიდა. ოთახში ტყავის ფუმფულა სამეულიც იდგა და მის შუაში მოქცეულ დაბალ, ოვალურ მაგიდაზე უცხოური ჟურნალები ეყარა. კაბინეტის მთავარი ღირსება სამეფო ტახტის სადარი ლომისთათებიანი საკაბინეტო მაგიდა იყო. აგრეთვე თვალს ჭრიდა უკანასკნელი თაობის ელექტროტექნიკა - ტელეფონებითა და ტელევიზორით დაწყებული, კომპიუტერით დამთავრებული. ყოველივე ეს ფუფუნება არ მიესადაგებოდა იმ გაჭირვებას, რომელიც საავადმყოფოს კედლებში სუფევდა. და აი, სწორედ ამ შეუსაბამობაზე ფიქრობდა ალექსი. მისი მზერა, რომელიც მისსავე ფიქრებს ააშკარავებდა, არ გამოჰპარვია მაგიდაზე გაშლილი ქაღალდების ქექვით ვითომდა გართულ მთავარ ექიმს; მან ჩაახველა და სასხვათაშორისოდ დასძინა, რომ ყველაფერი, რაც ირგვლივ იყო, ერთმა გულისხმიერმა ადამიანმა მას უანგაროდ შესწირა. თითქოს დანაშაულზე წაუსწრესო, ალექსი ფიქრიდან ერთბაშად გამოერკვა და ინსტიქტურად, იმის აღსანიშნავად, რომ მოსაუბრის სიტყვებში ეჭვის საფუძველი არ დაუნახავს, თავი დააქნია.
კაბინეტში რაღაც ხნით ისევ სიჩუმე ჩამოწვა.
ახლა, ალექსმა ჩაახველა...
- გადაღებული მასალის ციფრულ ვერსიას მოგაწვდით, მაგრამ კადრებს, ინტერნეტში განსათავსებლად, დამუშავება დასჭირდება; თუ საიდუმლო არ არის, საიტს ვინ დაგიმზადებთ - ეს არცთუ მცირედ ღირებული მომსახურებაა?!
- რომ გითხრათ, გაგეცინებათ... - და მთავარმა ექიმმა, მეტი ეფექტის მოსახდენად, სათქმელს წინ ეშმაკური ღიმილი წაუმძღვარა, - უკანასკნელი თაობის კომპიუტერი, როგორც ხედავთ, კაბინეტში დგას, ხოლო შემსრულებელი ჩვენი ერთ-ერთი პაციენტი იქნება!
- როგორ? - გაოცებისგან პირი დააღო ალექსმა, - ასეთი გონიერი პაციენტებიც გყავთ?
- ეს პაციენტი სისხლის სამართლის დამნაშავეა, წინასწარი დაკავების იზოლატორიდან გადმოიყვანეს - კაცი შემოჰკვდომია; ასეთი „პაციენტებიც“ გვყავს... რა თქმა უნდა, მათ დანარჩენებისგან იზოლაციაში ვამყოფებთ. დანაშაულის ჩადენამდე, უმაღლეს სასწავლებელში (და თანაც, არა ერთში) ლექციებს კითხულობდა!
- ლექციებს კითხულობდა?!
- დავალებული გვაქვს დავადგინოთ, არის თუ არა იგი შეურაცხადი! შინაურულად გეტყვით - როგორ დასკვნას მივაწვდით, ეს არა ჩვენზე, არამედ იმ ადამიანთა მოხერხებულობაზეა დამოკიდებული, ვინც ის ჩვენამდე მოიყვანა.
- გასაგებია...
კაკუნი გაისმა; კარი გაიღო და „ივანიჩის“ მრგვალი, წითური სახე გამოჩნდა.
- შეიძლება? გამარჯობა... ოო, სტუმარი გვყოლია!
- სტუმარი, პატივცემული ალექსი, ცნობილი ფოტოხელოვანია, სწორედ ისაა, ვიზეც გეუბნებოდი!
- სასიამოვნოა თქვენი გაცნობა... - ივანიჩმა, თვალები მლიქვნელურად შეანათა ალექსს.
- ივანიჩ, ბატონ ალექსს შენ უნდა გაუძღვე მეგზურად - სავადმყოფოს ტერიტორიის მიღმაც გადით, რომ ნაგვის ბუნკერის სცენები გადაიღოთ! მუშაობა სასადილოდან დაიწყეთ, სწორედ ახლა, იქ შთამბეჭდავი სურათი გელით - საუზმის დროა...
- ყველაფერს ისე გავაკეთებ, თქვენ რომ მოგეწონებათ!
ალექსმა და ივანიჩმა კაბინეტი დატოვეს; ათიოდე ნაბიჯი არ ჰქონდათ გავლილი, რომ ზურგს უკნიდან მთავარი ექიმის ხმა შემოესმათ:
- ივანიჩ, ვახტიორი გაფრთხილე: „ტურისტებს“ თქვენთვის ხელსაყრელ დროს მისცეს საშოვარზე გასვლის უფლება!
- გაფრთხილებული მყავს! - ივანიჩმა ხელმძღვანელს თავი დაუკრა.
ალექსმა, ივანიჩში ხელმეორედ დააფიქსირა მისი მლიქვნელური ბუნება; გზა განაგრძეს.
- დიდებული ხელმძღვანელი გვყავს - ბრძენი კაცია! - ივანიჩმა, ახლადგაცნობილის პირობაზე, ალექსს უჩვეულო სიახლოვით გაუბა საუბარი, - „ტურისტებიო“, რომ თქვა, მიხვდებოდით, საკვების საძიებლად საავადმყოფოს მიღმა გასული პაციენტები იგულისხმა - მათხოვრები ვიცი, ვინ სად ბირჟაობს, მაგრამ ნაგვის ბუნკერში მქექავებს თუ მალულად უკან არ გავყევით, ქუჩებს რომ შეეფინებიან, მათ კვალს ვეღარ მივაგნებთ. ჩვეულებრივ დღეებში, „საშოვარზე“ გამსვლელ პაციენტთათვის საავადმყოფოს კარი გათენებისთანავე ღიაა, რადგან მათ საუზმემდე შეკავებას აზრი არა აქვს - არის დღეები, საცოდავებს, პურსა და დაშაქრულ ჩაისაც ვერ ვაწვდით! ასეთი კრიზისული დღეებისგან განსხვავებით, პურისა და ჩაის მიწოდების საშუალება დღეს გაგვაჩნია - ხელისუფლებას, რომ იტყვიან, კაკალი გავაგდებინეთ, მაგრამ თქვენს მობრძანებასთან დაკავშირებით, გადავწყვიტეთ, ეს დოვლათი პაციენტებს დღის ბოლოს, ვახშამზე გამოვუტანოთ, რადგან ფირზე აღბეჭდილ შიმშილის კადრებში ბუნებრივი ტრაგიზმი უნდა გამოსჭვიოდეს!
- ესე იგი, გამოდის, მე ვყოფილვარ პაციენტთა შიმშილის მიზეზი?! - ალექსი პატიოსანი კაცი იყო და ამ ინფორმაციამ აღაშფოთა.
- არა, რას ბრძანებთ... - ივანიჩი ალექსის ხასიათის თავისებურებას ჩასწვდა და მასთან ურთიერთობის ფორმა მოზომა, - პაციენტებს ამით არაფერი დააკლდებათ - სახელმწიფო თუ რაიმეს გვაწვდის, გვაწვდის ერთი-ორი დღის მარაგს, მერე კი სურსათის მანქანა კარგა ხნით იკარგება. რასაც პაციენტები საუზმეზე ვერ მიიღებენ, ვახშმისთვის შეენახებათ! ახლა ჩვენთვის მთავარია, მათთვის საკვების მიწოდების უწყვეტი წყარო მოვიძიოთ, მიმიხვდით?
- მიგიხვდით!
ერთხანს ერთმანეთისთვის ხმა აღარ გაუციათ.
დერეფანი უკან მოიტოვეს, შემდეგ კიბით პირველ სართულზე ჩავიდნენ. აქ კიდევ ერთი დერეფანი უნდა გაევლოთ, ეზოში რომ გასულიყვნენ. ალექსი მთავარი ექიმის კაბინეტში სხვა მხრიდან შეიყვანეს და იქაურობას ყურადღებით აკვირდებოდა. ზედა სართულისგან განსხვავებით, ახლა უფრო მკაფიოდ შეიგრძნო ფსიქიატრიული საავადმყოფოს ატმოსფერო; პაციენტებსაც მოკრა თვალი - ხელმარცხნივ, რკინის გისოსით გადატიხრულ გასასვლელის მიღმა პალატები სჩანდა. ალექსის ყურადღება მიიქცია ახალგაზრდა, მიმზიდველი გარეგნობის ქალმა, რომელიც, გისოსს მომდგარი, მისკენ ცნობისმოყვარედ და ცოტათი, გამომწვევადაც, იყურებოდა. „ალბათ, სიგარეტს მთხოვსო...“ - რატომღაც ასე გაიფიქრა და ნაბიჯს უკლო. ქალს მეტყველი თვალები ჰქონდა, საოცრად მეტყველი, ოღონდ, ძნელი გამოსაცნობი იყო, თუ რას მეტყველებდნენ ისინი. როცა ერთი ნაბიჯით გასცდა, ქალმა მართლაც მიაძახა, თუმცა ის არა, რასაც ელოდა.
- ლამაზო, ცოლად როდის წამიყვან?!
ალექსი მომღიმარი სახით მიუბრუნდა მას და თვალებში ჩახედა. ქალიც იღიმებოდა, მაგრამ გამოხედვა უკვე მაცდური ჰქონდა. ალექსმა ჩანთიდან ფოტოაპარატი დელიკატურად ამოაცურა და გადასაღებად რომ მოემზადა, ქალი ერთბაშად შეიცვალა - ხალათი ფართოდ გაიღეღა და შიშველი მკერდით ობიექტივის წინ პოზირებას მოჰყვა.
- გადაიღე კადრები „ფლეიბოისთვის“!
ალექსმა ფოტოაპარატი დაუშვა... ქალის თვალების გამოკვლევა სცადა - ამ თვალებიდან ახლა ჭინკების მთელი არმია იმზირებოდა; იგი დაიმონა ამ მზერამ, როგორღაც გააბრუა და როცა ასეთი მდგომარეობიდან ივანიჩმა გამოარკვია, შიშისგან შეკრთა კიდეც.
ქალს რამოდენიმე ნაბიჯით რომ დაშორდნენ, მისი კივილი შემოესმათ.
- იცოდე, ზღვაზე არ წამოგყვები!!!
ალექსმა უკანასკნელად შეავლო ქალს თვალი; ახლა მასში მხოლოდ ტკივილი, შიში და სასოწარკვეთილება იკითხებოდა.
საავადმყოფოს ეზოში გავიდნენ.
დუმილი ალექსმა დაარღვია:
- ზღვა რატომ ახსენა?
- წყლის შიში აქვს...
ივანიჩმა ისე გულგრილად უპასუხა, რომ ალექსს ამ ქალის შესახებ სხვა აღარაფერი უკითხავს, თუმცა პაციენტებზე საუბარი განაგრძო; დააინტერესდა მათი ისტორიით, ვინც გისოსებს მიღმა იყო გამოკეტილი, რადგან შენობიდან გასულმა, ეზოში, თავისუფლად მოსიარულე პაციენტებს მოჰკრა თვალი.
- იმ ბლოკში, რომელსაც ახლა ჩავუარეთ, ქალთა განყოფილებაა. - უთხრა ივანიჩმა, - ქალებთან პატივით მოპყრობა გვმართებს, მაგრამ თუ მათ თავის ნებაზე ცხოვრების უფლება მივეცით, აქაურობა ორსულებით აივსება... ხომ წარმოგიდგენიათ შედეგი?! - ჩაეღიმა, - ფსიქიატრიულ საავადმყოფოებში, როგორც წესი, ქალთა და კაცთა განყოფილება ერთმანეთისგან იზოლირებულია, მაგრამ ისინი მაინც ახერხებენ ერთმანეთთან შეპარვას... დაორსულების შემთხვევებიც გვქონია!
- როგორ დასრულდა ასეთი შემთხვევები?
- ასეთი „შემთხვევების“ დასრულებას ჩვენ ვერ დავუშვებთ!

საავადმყოფო რამოდენიმე დამოუკიდებელი ორ და სამ სართულიანი მოგრძო შენობის კომპლექსს წარმოადგენდა. ზოგი შენობა დახურული იყო, გისოსით ჩარაზული და ციხის შთაბეჭდილებას ტოვებდა, ზოგი კი გაეხსნათ და იქ პაციენტები თავისუფლად მიმოდიოდნენ. ტერიტორიას მაღალი გალავანი ერტყა. შენობათა ფასადი და ეზო გაპარტახებულიყო - ქვის, ხისა თუ რკინის კონსტრუქციები, შეკეთებას თუ არა, შეღებვას მაინც საჭიროებდა. გაზონები გადაეთელათ, მერხები დაელეწათ, ტანმაღალ ნაძვებსაც კი, თითქოს გასახმობად ემზადებიანო, რუხი ფერი გადაჰკროდათ. საავადმყოფოს სიამაყე - მრგვალი შადრევანი, ამომშრალიყო და კიდეები ჩამომტვრეოდა. ყველაზე გულის ამაჩუყებელი სანახავი, რაღა თქმა უნდა, იქ მობინადრე ჩამოძონძილ-ჩამომხმარი პაციენტები იყვნენ. რადგან საავადმყოფოში საუზმის დრო დამდგარიყო, მათ იმ შენობის შესასვლელთან მოეყარათ თავი, რომლის მეორე სართულზე სასადილო მდებარეობდა. საუზმის „ჩაშლის“ ამბავი ჯერ არ იცოდნენ და იმედით შესცქეროდნენ სასადილოს ჩარაზულ კარს. სწორედ ამ ადგილს მიუახლოვდნენ ივანიჩი და ალექსი. პაციენტთა უმეტესობა თავისი ჭურჭლით მისულიყო - ვის მომინანქრებული ჯამი ეჭირა ხელში, ვის ალუმინის, შუშის ქილიანებიც იყვნენ.
- ჭურჭელიც აღარ გვაქვს... - დასძინა ივანიჩმა, - დაიმტვრა, დაიკარგა. რაც გადარჩა, პაციენტებმა დაიტაცეს - შთამბეჭდავი კადრია... დააფიქსირეთ!
ალექსმა ფოტოაპარატი მოიმარჯვა, მაგრამ იგრძნო, რომ გადაღებისთვის არ იყო მზად - კადრზე სინამდვილე უნდა აღებეჭდა, მწარე სინამდვილე, მაგრამ ეს სინამდვილე სიყალბესთან იყო თანაზიარი; ვიღაცამ გადაწყვიტა, რომ ასე უნდა ყოფილიყო - პაციენტებს შიმშილი მიუსაჯა! სიყალბეს ალექსი ბევრჯერ გადასწყდომია, მაგრამ ის ყოველთვის როგორღაც მის მიღმა იყო, ახლა კი, თავად გახდა სიყალბის ნაწილი. გულში ნანობდა, რომ დათანხმდა ამ პროექტში მონაწილეობაზე, ნანობდა, მაგრამ უკვე გვიანი იყო - პროექტს თუ ჩაშლიდა, საავადმყოფოს განრისხებულ ხელმძღვანელობას შესაძლოა, გადამალული დილის ულუფა პაციენტებისთვის ვახშამზეც აღარ გამოეჩინა. ალექსმა თავს ძალა დაატანა და გადაღება დაიწყო.
ფოტოგრაფისთვის ყურადღება არავის მიუქცევია, ყველა ივანიჩისკენ იყურებოდა; ეს უკანასკნელი ხომ თანამდებობის პირი იყო, ანუ ის, ვინც მნიშვნელოვან ინფორმაციას ფლობდა - შედგებოდა თუ არა საუზმე! მოუთმენლობისგან ახმაურდნენ, კოვზები და ჯამები ააჩხაკუნეს.
- დაწყნარდით! - მოუწოდა მათ ივანიჩმა, - სულ მალე საერთაშორისო ორგანიზაციები დაგვეხმარებიან, საჭმელი, სასმელი, ტანსაცმელი, ყველაფერი თავზე საყრელი გექნებათ! ეს ორგანიზაციები ჩვენი ბედით სერიოზულად რომ დაინტერესდნენ, ნიშნად ამისა ფოტოგრაფი გამოგზავნეს; ის მათ ჩვენი გაჭირვების შესახებ ინფორმაციას მიაწვდის და დაგვეხმარებიან!
სწორედ ამ დროს, თითქოს ივანიჩის სიტყვის დასრულებას ელოდაო, სასადილოს კარი გაიღო, მაგრამ იქიდან გამოსული დამწუხრებული მზარეულის დანახვამ გულში (თუ უფრო კუჭში) ყველას რაღაც მძიმედ ჩასწყვიტა.
ალექსი კადრს კადრზე იღებდა...
პაციენტები შემოიფანტნენ, ზოგი უკეთესის მოლოდინით, ზოგი  ლანძღვით... ზოგიც, ვინ იცის, რის იმედად, მეორე სართულზე, სასადილო დარბაზში, მაინც ავიდა. ამ უკანასკნელთ კვალდაკვალ ალექსი და ივანიჩი მიჰყვნენ. მჭიდროდ დახურულ სამზარეულოს ფანჯარასთან ულუფის მოლოდინში რამოდენიმე შეურაცხადმა პაციენტმა ერთი-მეორის მიყოლებით რიგი დაიკავა.
- წადით! წადით! - ივანიჩმა ხელის კვრით გაყარა რიგში მდგომნი, - ამ დილით არაფერი აღარ იქნება! სადილზე მოდით, უფრო სწორად, ვახშამზე! - ალექსს მიუბრუნდა, - სხვა უბედურებასთან ერთად, ამათ სკლეროზიც სჭირთ - რამდენიც არ უნდა ჭამონ, ავიწყდებათ, რომ ჭამეს და ისევ შიათ!
რიგი დაიშალა, მაგრამ ყველანი დარბაზში დარჩნენ; ერთი მათგანი გაწვდილი ჯამით ალექსს მიაწყდა - ალექსს უჭირდა მუშაობა... ვიღაც ძლიერ შეურაცხადი პაციენტი კუთხეში მიჯდა და ჩურჩულით იწყო მოთქმა - „ჩუსტები მინდა... ჩუსტები მინდა...“ ალექსი მიუახლოვდა ამ პაციენტს, კადრში მოაქცია და რამოდენიმეჯერ გადაიღო. ფოტოაპარატის ჩხაკუნზე პაციენტმა ალექსს ახედა და უთხრა ის, რასაც იქამდე ჩურჩულით იმეორებდა, - „ჩუსტები მინდა! ჩუსტები მინდა!“
- ეს ჩვენი „ჩუსტიკაა!“ - მხიარულად წამოიძახა ივანიჩმა, - მთელი დღე ასე ზის და ჩუსტებს ითხოვს.
- ჩუსტები მინდა! ჩუსტები მინდა! - ახლა ყველას გასაგონად დაიწყო თხოვნა „ჩუსტიკამ“.
- მე გიყიდი ჩუსტებს! - უთხრა ივანიჩმა, - შენ ჩუსტებს გიყიდი, იმას ქუდს, სხვებს ხალათს, შარვალს... აი, პაპარაცს კი, ნამდვილი ფოტოაპარატით დავაჯილდოვებ! პაპარაცი, მოდი ჩვენთან!
„პაპარაცი“ ორმოციოდე წლის, საშუალოზე ოდნავ დაბალი, თხელი აღნაგობის მამაკაცი იყო. ფეხზე გაცვეთილი, სულ ცოტა ორი ზომით დიდი ჩინური კედები ეცვა, ტანთ რუხი, ძველმოდური, საშინლად დაჭმუჭნული პიჯაკი და მუხლებგამობერილი, ლურჯი ფერის სპორტული რეიტუზი ემოსა. მაგრამ ამ ადამიანში იყო რაღაც ისეთი, რაც მას სხვა პაციენტებისგან ძლიერ განასხვავებდა - მომღიმარი სახე, ოდნავ დაბნეული, თუმცაღა საოცრად გონიერი და სიცოცხლით სავსე თვალები. იგრძნობოდა, რომ ის დადებითი ენერგიის მატარებელი ადამიანი იყო და ეს ენერგია ირგვლივ მყოფებზეც გადადიოდა. ალექსს პაპარაცი მოეწონა და სანამ მის გადაღებას შეუდგებოდა, ივანიჩს ჩურჩულით ჰკითხა, იყო თუ არა, იგი შეურაცხადი.
- შეურაცხადი? - გაეცინა ივანიჩს, - ისეთი დახვეწილი იუმორი აქვს, მე თუ მკითხავთ, ჩვენზე გონიერიც კი უნდა იყოს!
პაპარაცი მათ მიუახლოვდა. ალექსმა იგი ღიმილით მოაქცია კადრში და გადაღება იწყო - „ჩხაკ-ჩხუკ! ჩხაკ-ჩხუკ!“ - ახმაურდა ფოტოაპარატი. და უეცრად მოხდა ისეთი რამ, რამაც ყველა იქ მყოფი გაამხიარულა - პაპარაცმა ხელები ისეთნაირად მოიმარჯვა, თითქოს თითებს შორის მასაც ფოტოაპარატი ეპყრა და ალექსს საპასუხო სურათების გადაღება უწყო - „ჩხაკ-ჩხუკ! ჩხაკ-ჩხუკ!“ – „უხილავი ფოტოაპარატი“ პირით გაახმოვანა.
ორმხრივი „ჩხაკა-ჩხუკი“ კარგა ხანს გაგრძელდა.
- ბატონო ალექს, ფირი სხვა კადრებისთვისაც შეინახეთ! - აფორიაქდა ივანიჩი.
- დამშვიდდით, აპარატში ფირი არ დევს, ციფრული სისტემაა - მასალას „მეხსიერებაში“ ინახავს; ათასამდე კადრის გადაღების საშუალება გვაქვს.
- ჩემი აპარატიც ციფრულია, - პაპარაცმა ივანიჩს სრული სერიოზულობით გაუწოდა თავისი „უხილავი ფოტოაპარატი“, მერე, ალექსს აჩვენა, - დაარწმუნეთ ექიმი, რომ ჩემს ფოტოაპარატში ფირი არ დევს!
სიცილ-ხარხარი ატყდა. პაპარაცმა წასვლა დააპირა
- მომავალ შეხვედრამდე, კოლეგა! - ალექსი მას თავის დაკვრით დაემშვიდობა.
- მომავალ შეხვედრამდე! - პაპარაცმაც დაუკრა თავი.
პაპარაცი დარბაზის გასასვლელისკენ გაემართა; წამით „ჩუსტიკასთან“ შეჩერდა, მუჭში შოკოლადის კამფეტი ჩაუდო და ჩურჩულით უთხრა - დროზე შეეჭამა, რომ ხელში არ ჩასდნობოდა; თვალს მიეფარა.
ალექსი ერთ ხანს გაუნძრევლად იდგა და კარს მისჩერებოდა, რომლიდანაც პაპარაცი გავიდა, შემდეგ შეირხა, ივანიჩს გაუღიმა და საქმე განაგრძო - კიდევ რამდენიმე კადრი გადაიღო. როცა ყველაფერს მორჩა, იქაურობის თვალიერებას შეუდგა - გაიარ-გამოიარა, მაგიდებსა და სკამებს ხელით შეეხო, ყველაფერი აინტერესებდა; გარდა იმისა, რომ დარბაზი მოუწესრიგებელი იყო, იქ კიდევ რაღაც სხვა, სასადილოსთვის უჩვეულო ატმოსფერო სუფევდა - იმ მხარეს, სადაც სამზარეულოს სარკმელი მდებარეობდა, იატაკი რამდენიმე საფეხურით (სცენასავით) მაღლდებოდა. ეს სიმაღლეთა სხვადასხვაობა დარბაზს ორ ნაწილად ჰყოფდა. ამაღლებული ნაწილის საპირისპირო მხარეს კი, კედელს მცირე ზომის ჭრილები ჰქონდა, კინო დარბაზებში რომ არის ხოლმე. ეჭვი არ იყო - ამ დარბაზში ოდესღაც კინოფილმებს აჩვენებდნენ; ალექსმა დარბაზის ხედიც გადაიღო.
- ნუ დამძრახავთ ცნობისმოყვარეობის გამო - სასადილო ოდითგანვე ამ დარბაზში მდებარეობდა? - ჰკითხა ივანიჩს.
ივანიჩმა უხალისოდ გასცა პასუხი, თითქოს უთხრა - აბა, ეს რა შენი საქმეაო!
- წინათ, აქ სააქტო დარბაზი გვქონდა - ფილმებს ვაჩვენებდით... სპექტაკლებს ვდგამდით...
- ის შავ-თეთრი ტელევიზორი, ალბათ, იმ უღრუბლო დროიდან მოგდევთ? - ყოფილ სცენაზე, სპეციალურ (არამსხვრევადი მინით დაცულ) კარადაში ძველებური, პატივ აყრილი ტელევიზორი იდგა.
- ტელევიზორი გაფუჭებულია... წამობრძანდით; თუ გაინტერესებთ, მის ისტორიას გზაში მოგიყვებით, - ივანიჩმა სტუმარს დელიკატურად გასვლისკენ მიანიშნა,  - წელიწადზე მეტია, რაც ტელევიზორმა გამოსახულება დაკარგა, მხოლოდ ხმა ისმის... სულ არაფერს ასეთი სჯობია. ზოგიერთი პაციენტი საათობით ზის მის წინ და გადაცემებს ისმენს.
- იმედია, მასში რამოდენიმე არხი ისმინება...
_ არხების გადამრთველის მწყობრიდან გამოსვლამდე, მართლაც ყველა არხი „ისმინებოდა“!
კიბეები ჩაიარეს და ეზოში გავიდნენ. ალექსმა სასადილოს შენობას გარედან გადაუღო სურათი. იგი გრძნობდა, რომ მის მიერ სასადილოს ისტორიის ქექვა ივანიჩში პროტესტს იწვევდა, მაგრამ ეს პროტესტი არც თუ კატეგორიული იყო და ამით გამხნევებულმა, სცადა საკითხის ირგვლივ ამომწურავი იმფორმაცია მიეღო _ თურმე წინათ, სასადილო იმავე შენობის პირველ სართულზე მდებარეობდა და რაკი, ეს შენობა სავადმყოფოს გალავანში იყო მოქცეული და გარედან ცენტრალურ საავტომობილო გზას ესაზღვრებოდა, ფართი ავტოპროფილაქტიკას მიაქირავეს _ შიგნიდან ყველა ხვრელი (მეორე სართულზე ასასვლელი სადარბაზოს გარდა) ამოქოლეს, ხოლო გარეთა მხრიდან ახალი, `ბოქსებში~ შესასვლელი ამოჭრეს.
_ ვის მოუვიდა აზრად ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში პროფილაქტიკის გახსნა?!
_ ვის და... ხომ იცით, როგორც ხდება _ საავადმყოფოს ტერიტორიაზე პროფილაქტიკის გახსნას, თავად მინისტრის სატელეფონო ზარი წარუძღვა წინ! _ ამ სიტყვებზე ივანიჩმა ალექსს ცამდე მართალი კაცივით თამამად ჩახედა თვალებში; აშკარა იყო, რომ სასადილოს სხვა ადგილზე გადატანის მაქინაციიდან ივანიჩს ლუკმა არ არგუნეს.
_ დაა... _ თქვა ალექსმა.
_ დროა, საავადმყოფოს ტერიტორია დავტოვოთ _ „ტურისტებს“  საშოვარზე გასვლის უფლება უნდა მივცეთ; ფარულად გავყვებით უკან... თქვენ მანქანით ხართ, თუ ფეხით?
_ ფეხით!
_ რაკი ასეა, სამოძრაოდ ჩემს `ბებრუხანა ოპელს“ შემოგთავაზებთ!
ივანიჩმა ალექსი იქვე მდგომ, საკმაოდ თანამედროვე, ვერცხლისფერ „ოპელთან“ მიიყვანა.
_ ესაა „ბებრუხანა ოპელი“?! _ გაოცება ვერ შეიკავა ალექსმა.
_ ეს მანქანა უკვე ცხრა წლისაა!
მანქანაში ჩასხდნენ; „ბებრუხანა ოპელი“ახალგაზრდულად დაიქოქა და დაიძრა; საავადმყოფოს ცენტრალურ გასასვლელს მიადგნენ; ვახტიორმა ალაყაფის კარი ფართოდ გააღო.

ქუჩაში საავადმყოფოს სიახლოვეში გაჩერდნენ. `ტურისტებად~ წოდებულ საკვების მაძიებელ პაციენტთა გამოჩენის მოლოდინში ივანიჩმა, თითქოს დოლზე უკრავსო, თითები ავტომობილის საჭეზე აათამაშა და რაღაც გაურკვეველი მელოდია წაიღიღინა. ერთ-ერთი პირველი „ტურისტი“, ვინც საავადმყოფოს ტერიტორია დატოვა, მშენებელს ჰგავდა - ცალთვალა, სამშენებლო ურიკას მოაგორებდა. ვერცხლისფერ ოპელს რომ გაუსწორდა, შეჩერდა, ურიკა დაუშვა, თითები ისე მოიმარჯვა, თითქოს ხელთ ფოტოაპარატი ეპყრა და მანქანაში მჯდომთ მხიარული სახით - „ჩხაკ-ჩხუკ!“, სურათი გადაუღო... ალექსმა პაპარაცი იცნო და გაეღიმა. პაპარაცი რამდენიმე წამს იდგა მათ წინ, მერე ურიკას ხელი დაავლო და გზა განაგრძო.
- პაპარაცი მშენებლობაზე მუშაობით ირჩენს თავს? - იკითხა ალექსმა.
- სადღაა მშენებლობები?! პაპარაცი რაიონის მასშტაბით კოლორიტია, და იქნებ, ქალაქის მასშტაბითაც - არა მარტო მოსახლეობა, მაწანწალა ძაღლებიც სცნობენ, კუდის ქიცინით ეგებებიან. ურიკა მისი პირადი საკუთრებაა - „ტაქსაობს“; ვის ბაზარში გაეგზავნება კარტოფილის საყიდლად, ვის ცემენტის ტომარას ან შეშას მიატანინებს სახლში. არც ნაგვის გადაყრას თაკილობს. ამბობენ, როცა ურიკა საყოფაცხოვრებო ნაგვით აქვს დატვირთული და ბუნკერისკენ მიემართება, წინ თუ, ასე ვთქვათ, უპატრონოდ დაგდებული ნაგავი შეხვდა, იმასაც ბუნკერში ჩაუძახებსო.
- ქუჩებსაც ალაგებს?
- ასე გამოდის.
- ქუჩების დალაგებაში ვინ რას უხდის?
- ქუჩების დალაგებაში ვინ რას გადაუხდის?! - ივანიჩმა გადაიხარხარა, - ელოდება, პრეზიდენტი როდის დააჯილდოვებს... - ამ სიტყვებზე სიგარეტის კოლოფიდან უკანასკნელი ღერი ამოიღო, მოუკიდა, კოლოფი დაჭმუჭნა და სარკმლიდან მოისროლა, - უცნაური კაცია - მოსახლეობას რომ ემსახურება, ამასაც თითქმის უანგაროდ აკეთებს, თავად არაფერს ითხოვს, რასაც აჩუქებენ, იმას სჯერდება.
ალექსს გაოცებისგან თვალები გაუბრწყინდა; ახლა უფრო მოიხიბლა პაპარაცით; ერთბაშად უამრავი კითხვა ამოუტივტივდა თავში - ვინ იყო ეს კაცი? როდის ან რატომ მოხვდა ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში? ოჯახი ან ნათესავები თუ ჰყავდა? მაგრამ სანამ ამის გამორკვევას შეუდგებოდა, ივანიჩმა ფიქრი გააწყვეტინა.
- აი, ბუნკერების მქექავთა ჯგუფიც გამოჩნდა! წინ რომ მოდიან, მათხოვრები არიან... მაგათ მოგვიანებით მივუბრუნდებით. ახლა მთავარია, „მებუნკერეები“ არ დავაფრთხოთ; თუ შემამჩნიეს, რომ ვუთვალთვალებ, ბუნკერს აღარ გაეკარებიან.
- ეშინიათ თუ ერიდებათ თქვენი?
- ფორმალურად ვუკრძალავთ ასეთ საქმიანობას, მაგრამ რეალურად... - ივანიჩმა სიტყვა არ დაასრულა.
- მე მანქანიდან გადავალ, უკან ისე გავყვები, რომ მათი ყურადღება არ მივიქციო.
- წარმატებას გისურვებთ!
ალექსი იმდენად ამაზრზენი შეგრძნებით გადავიდა მანქანიდან, თითქოს კომფორტულ „ოპელში“ კი არა, ნაგვის ბუნკერში მჯდარიყოს. მის ცხოვრებაში ეს პირველი დღე იყო, როცა თავის პროფესიულ საქმიანობას ზიზღით აღასრულებდა. მოზღვავებულმა უარყოფითმა ემოციამ დაღალა და დააბნია კიდეც. გარდა იმისა, რომ ესმოდა - იგი უმწეო ადამიანთა სამსახურში კი არ იდგა, არამედ ვიღაცის ჯიბის გასასქელებლად მუშაობდა(!), სხვა გარემოებაც უღრღნიდა სულს - თავის თავს შეატყო, რომ არ ეყო გამბედაობა ამ უკიდურესად უმწეო ადამიანებს პირისპირ შეყროდა. მათი ყოფა საკუთარ მდგომარეობას შეადარა - მართალია, მდიდარი კაცი არ იყო, მაგრამ არც ღარიბი ეთქმოდა... და ეს შუალედური სოციალური მდგომარეობა ქვეყანაში არსებულ „შიმშილ-სიმაძღრის“ პრობლემისგან როგორღაც განზე მდგომ პირად აქცევდა - მშივრებს, შორიდან მაცქერალი, ფიქრით თანაუგრძნობდა, ხოლო მდიდრების არ შურდა. სხვათა შორის, ამ უკანასკნელს თავის პიროვნულ ღირსებად მიიჩნევდა. აქამდე ასე იყო, მაგრამ ახლა იგრძნო, რომ როცა სხვისი არ გშურს, ეს პიროვნული ღირსების სრულყოფისთვის სულაც არ არის საკმარისი. საჭიროა, უმწეოც გებრალებოდეს და საქმით თანაუგრძნობდე - ქალაქში რამდენჯერ უნახავს ადამიანები ნაგვის ბუნკერში საჭმლის ნარჩენების საპოვნელად რომ იქექებოდნენ (ასეთი ადამიანებით სავსე იყო ქალაქი), მაგრამ მათთვის ხელი არასოდეს გაუმართავს, პური არ მიუწვდია, ფული არ ჩაუდვია მუჭში. არადა, ასეთი უმნიშვნელო მოწყალების გაცემის საშუალება ყოველთვის ჰქონდა.

გზის გასაყარზე „ტურისტთა“ ჯგუფი ორ ნაწილად გაიყო - სამი ერთ მხარეს წავიდა, ორი მეორე მხარეს. ალექსი სამს გაჰყვა, თან ფოტოაპარატი მოამზადა - წინ ორი ჟანგიანი ნაგვის ბუნკერი გამოჩნდა. ნაგვის ნაწილი ბუნკერის ირგვლივ იყო მიმოფანტული და საზიზღარი სუნი იდგა; იქვე მაწანწალა ძაღლიც დაძრწოდა. ძაღლი ადამიანების დანახვაზე დაფრთხა და გაიქცა. სამიდან მხოლოდ ერთი შეჩერდა ბუნკერთან, არც კი მიმოუხედავს ირგვლივ, კაუჭიანი ჯოხი მოიმარჯვა და ბუნკერის ქექვას შეუდგა. ალექსმა შეამჩნია, რომ ეს ადამიანი საჭმლის ნარჩენებთან ერთად შუშის ბოთლებსა და ჯართში ჩასაბარებელ მეტალის ნაჭრებსაც აგროვებდა; შორიდან გადაუღო რამდენიმე კადრი, შემდეგ, მიუახლოვდა - ასაკოვანი კაცი იყო, დაჩაჩანაკებული, ყრუ-მუნჯს ჰგავდა, რადგან არაფერზე რეაგირებდა; ვერც ფოტოაპარატიანი ადამიანის მიახლოება იგრძნო, ან იქნებ იგრძნო კიდეც, მაგრამ ყურადღება არ მიაქცია. როცა ის თავის საქმეს მორჩა, „ნადავლი“ ტომარაში ჩაყარა და იქაურობას გაეცალა.
ალექსმა აპარატი ბუდეში ჩადო და წასულს მძიმედ გააყოლა თვალი - საზიზღარი სუნი აღარ აწუხებდა; მისი შემყურე, კაცი იფიქრებდა, ახლა თვითონ ემზადება ნაგვის ბუნკერის გასაქექადო. ასეთ მდგომარეობაში მყოფს, ზურგს უკნიდან მანქანის სიგნალი შემოესმა, რომელმაც გამოაფხიზლა; ივანიჩი უსიგნალებდა.
- როგორაა საქმე? - შორიდან გამოსძახა.
ალექსმა არ უპასუხა. როცა მანქანაში ჩაჯდა, ივანიჩმა კითხვა გაუმეორა.
- საქმე ისეა, როგორც ბუნკერში!
- აპარატი გაფუჭდა?!
- მე გავფუჭდი...
ივანიჩს გაეღიმა.
- დავიძრათ, წინ წასულ ორ „ტურისტს“ დავეწიოთ, სადაცაა თვალს მიეფარებიან. ეგ ორნი, დარწმუნებული ვარ, ბაზრისკენ წავლენ; მათხოვრებიც იქვე იყრიან თავს - საცხობებია, ხალხი ტრიალებს...
ალექსმა მოულოდნელად ივანიჩს თვალებში ჩახედა, ორიოდ წამს უყურა და მერე, შეშლილივით გადაიხარხარა.
- რაშია საქმე? - ვითომდა სასხვათაშორისოდ იკითხა ივანიჩმა.
- დღე გათენდა...
- რა თქვით?
- არაფერი, გონებაში რაღაც ჩავინიშნე.
მიუხედავად იმისა, რომ…ივანიჩი პროფესიით ფსიქიატრი იყო, ტერმინი - „გონებაში ჩანიშვნა“, ეუცხოვა.